ว่าด้วยเรื่องของ เทริดโนรา

ว่าด้วยเรื่องของ เทริดโนรา

                   การแสดงโนรา หรือมโนราห์ ในปัจจุบันนิยมนำมาประยุกต์ใช้ในพิธีเปิดงานต่างๆ หรือหลักๆเลยคือใช้ในการแก้บน (ทางใต้เรียกว่าแก้เหมรย) ซึ่งผสมผสานกับการละเล่นในยุคไฮเทค ในขณะเดียวกันการแสดงโนรามีเอกลักษณ์ที่เห็นเด่นชัดและไม่เหมือนใครคือการแต่งตัวของผู้แสดงที่ต้องมีเครื่องประดับที่สวยงามทั้งตัว และที่สำคัญที่จะให้ท่านผู้อ่านได้รับทราบว่าเครื่องแต่งตัวโนราที่สามารถผลิตเป็นสินค้าสร้างรายได้อย่างไม่น่าเชื่อนั่นก็คือ “เทริด” ที่เป็นเครื่องสวมศีรษะของโนรา ซึ่งถือว่าศักดิ์สิทธิ์และเชื่อว่าเป็นที่สถิตของครูโนรา มีลักษณะเป็นเทริดทรงสูง

(ภาพเทริดโนรา โดย ศรุต รักดี)

                   ส่วนโครงรอบ สานด้วยไม้ไผ่ มีขนาดกว้างประมาณ ๕ นิ้ว ความสูงถึงยอดประมาณ ๑๕ นิ้ว ส่วนเพดานทำด้วยไม้ทองหลาง ยอดและหูทำด้วยไม้รักหรือไม้ยอ ซึ่งเหตุที่ใช้ไม้ทั้ง ๓ ชนิดมาทำส่วนต่างๆ ของเทริดก็เพราะ “ เพื่อเป็นการเอาเคล็ดจากชื่อไม้ คือคำว่า ทอง หมายถึงไม้ทองหลาง คำว่า รัก หมายถึงไม้รัก คำว่า ยอ หมายถึงไม้ยอ ” ซึ่งในทางไสยศาสตร์เชื่อว่าไม้ดังกล่าวจะทำให้ผู้ที่สวมใส่มีความเป็นสิริมงคล มีเสน่ห์ในทางเมตตามหานิยม  บนเพดานเทริด แกะหนังเป็นตัว “กนก” ติดโดยรอบลดหลั่นกันเป็น ๓ ชั้น ตกแต่งประดับลายในส่วนต่างๆ ลงรักปิดทองหรือทาน้ำทอง ปัจจุบันนิยมใช้สีอะคริลิค ทาแทนการปิดทองคำเปลว ประดับแววด้วยกระจกหรือเพชร ตัวเทริดกับเทริดสามารถถอดออกจากกันได้

(ภาพเทริดโนรา โดย ศรุต รักดี)

เทริดโนราสามารถแบ่งออกได้ดังนี้

๑ เทริดชัย   เป็นเทริดโนราใหญ่ โบราณ  ดั้งเดิม
๒ เทริดหน้าพระ   เป็นเทริดที่ใช้กันทั่วไปในปัจจุบัน  ทั้งชายและหญิง
๓ เทริดหน้านาง เป็นเทริดที่ออกแบบขึ้นเพื่อให้เหมาะสมและสวยงาม
๔ สำหรับโนราผู้หญิง โดยได้ทำให้กับ โนรายุพิน เสียงทอง เป็นยอดแรก เมื่อพ.ศ. ๒๕๓๖
๕ แบบดั้งเดิม  ลงรักปิดทองคำแท้ ๑๐๐% ประดับกระจก
๖ เทริดลงรักปิดทองคำแท้ ประดับเพชร-พลอย
๗ เทริดหน้านาง ลงรักปิดทองคำแท้ ประดับเพชร พลอย
๘ เทริดเงิน ทำขึ้นเพื่อใช้คู่กับเทริดทองคำโดยได้ทำให้กับ โนราละมัยศิลป์ เป็นยอดแรก เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๘ เทริดสีทอง ที่ใช้กันโดยทั่วไปในปัจจุบันนี้มี ๒ แบบ เทริดสีทองประดับกระจก  เทริดสีทองประดับเพชร
๙ เทริดสีทอง ที่ใช้กันโดยทั่วไปในปัจจุบันนี้มี ๒ แบบ เทริดสีทองประดับกระจก  เทริดสีทอประดับเพชร
๑๐ เทริดสีต่างๆ เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้สั่งทำ
๑๑ เทริดย่อส่วนสำหรับบูชาติดหิ้ง

(ภาพเทริดโนรา โดย ศรุต รักดี)

                   ซึ่งจากการศึกษาของผู้เขียนแล้ว โบราณห้ามผิดเพี้ยนเด็ดขาด คือ ไม้ห้ามเอาหัวลงข้างล่าง และ ลายกนกทุกตัวต้องถูกต้องตามตำแหน่ง นอกจากนั้นสามารถทำได้ ไม่ว่าจะเป็นสีใดก็ตามครับ หากข้อมูลผิดพลาดประการใด ต้องขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย